علائم و نشانه ها
تقریبا نیمی از بیماران مبتلا تا زمانی که رگ های بزرگ و اصلی مسدود نشود، هیچ علامتی ندارند در این موقعیت علائم به شرح زیر می باشد:
افزایش دمای پا و تب خفیف
درد در پاها و حساسیت به لمس
تورم یک طرفه عضله پشت ساق پا، قوزک، ران و از قوزک به پایین
التهاب و قرمزی برجسته شدن رگ های سطحی پا
ناراحتي يا درد در راه رفتن که با استراحت بهبود نمييابد.
در صورت حرکت لخته به سمت سرخرگ های ریه و انسداد آنها، علایمی مثل تنگی نفس، درد قفسه سینه و سرفه خونی نیز بروز می نماید که گاهی جزء اولین علائم است.
تشخیص:
در معاینه فیزیکی حساسیت به باد کردن فشارسنج در ساق پا یا ران (نشانه لوونبرگ)، مقاومت به خم کردن به سمت عقب و درد در عضله گاستروکنیموس (نشانه هومان) در برخی بیماران وجود دارد. سونوگرافی، ونوگرافی (راديوگرافي وريدها) و سی تی اسکن (جهت بررسی وضعیت خونرسانی به ریه) و پلتيسموگرافي (اندازه گیری میزان خون عبوری اندام) برای تائید تشخیص انجام می شود.
درمان:
اگر لختهها كوچك، محدود به ساق بوده و بیمار توانایی حركت داشته باشد، درمانی لازم نیست. لختهها غالباً خود به خودرها میشوند. هدف از درمان، جلوگیری از بزرگتر شدن لخته، پیشگیری ازعوارض لخته مثل حرکت به سمت شریان های ریوی و بروز انسداد در آنها، حل کردن لخته و جلوگیری از ایجاد لخته جدید می باشد اقدامات زیر به منظور دستیابی به اهداف درمان انجام می شود:
تجویز داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده های خون) مانند هپارین، کلگزان و وارفارین
ضد انعقادهای خوراكی ممكن است به مدت 6 ماه یا بیشتر لازم باشند.
جراحيبرايكارگذاشتن يک دستگاهغربال (چتر) در وريد اجوف تحتاني براي به دام انداختن لختهها قبل از رسيدن به ريهها
توصیه های لازم
داروها را هر روز در زمان مشخص (مثلا بین 8 تا 9صبح) مصرف کنید.
پس از شروع درمان با داروهای ضد انعقاد،به دلیل خطر تکه تکه شدن لخنه و حرکت آن حداقل به مدت2هفته استراحت داشته باشید.
دست بندی تهیه کنید که لیست داروهای مصرفی روی آن موجود باشد.
قبل از مصرف هر داروی جدید شیمیایی و حتی گیاهی، پزشک خود را مطلع کنید به این دلیل که داروهای زیادی وجود دارند که با عمل داروهای ضد انعقاد تداخل می کنند.
بروز علایمی از قبیل ضعف، سردرد، سرگیجه، درد شدید معده، ادرار قرمز یا قهوه ای رنگ ، خونریزی از بینی و لثه، مدفوع سیاه رنگ، عدم توقف خونریزی از بریدگی ها و زخم ها را گزارش کنید.
آزمایشات خون را به صورت منظم و طبق موعد مقرر انجام دهید.
پس از گذراندن دوره حاد حتما از جوراب های واریس به منظور بهبود بازگشت خون وریدی و کاهش التهاب استفاده کنید.
قبل از انجام هرگونه اقدام پزشکی یا دندانپزشکی، پزشک مربوطه را در جریان مصرف داروهای خود قرار دهید.
در صورتی که وارفارین مصرف می کنید از خوردن غذاهای حاوی ویتامین کا (سبزیجات برگ سبز تیره مثل اسفناج و کاهو) خودداری کنید
منابع
پرستاری بیماری های قلب و عروق برونر و سودارث
بیماری های قلب و عروق بزرگ هرست شلانت، ترجمه دکتر مرتضی دلاورخان